Sải Duẩn: Ngôi làng Dao đỏ tỏa sáng với du lịch cộng đồng
Sải Duẩn, một thôn nhỏ thuộc xã Phìn Ngan, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai, đang dần trở thành một điểm đến du lịch cộng đồng hấp dẫn. Với những nét văn hóa độc đáo của người Dao đỏ, cùng với phong cảnh thiên nhiên hữu tình, Sải Duẩn đã và đang thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước.
Năm 2019, được sự hỗ trợ của Trung tâm Tư vấn quản lý bền vững tài nguyên và phát triển văn hóa cộng đồng Đông Nam Á (CIRUM), người Dao ở Sải Duần đã dựng ngôi nhà cộng đồng làm nơi lưu trú cho khách du lịch. Nhà có hệ thống phòng tắm riêng biệt để du khách có thể ngâm mình trong nước lá thuốc. Điều hành nhà cộng đồng là tổ phụ nữ với 5 thành viên có nhiệm vụ kết nối với du khách, hái lá thuốc, đun nước tắm và hướng dẫn du khách khi có nhu cầu trải nghiệm. Để nguồn cây thuốc quý không bị cạn kiệt, các thành viên chỉ hái lá và cành nhỏ, không chặt cây, bẻ cành to, đồng thời khi phát hiện những cây thuốc quý, chị em cùng bảo vệ và trồng thêm để mở rộng diện tích.
Để cho Nhà sinh hoạt cộng đồng và các điểm tham quan ngày càng trở thành điểm du lịch hấp dẫn du khách, chính quyền thôn đã vận động bà con lên rừng lấy cây thuốc về trồng quanh khu nhà, vừa tiện cho việc thu hái thuốc, vừa tạo cảnh quan xanh, hấp dẫn đối với du khách. Đối với công tác môi trường, trưởng thôn giao cho các tổ liên gia phân công trực nhât vệ sinh các tuyến đường, vận động bà con làm chuồng trại gia súc xa nhà, thực hiện hộ nào cũng có nhà tiêu, nhà tắm hợp vệ sinh.
Tắm lá thuốc – điểm nhấn thu hút khách du lịch
Sau hai năm chịu ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, bước sang năm 2022, khi dịch bệnh đã cơ bản được khống chế, lượng khách đến với Lào Cai nói chung và các điểm du lịch ở Bát Xát nói riêng đã đông trở lại.
Sau khi trải nghiệm tắm lá thuốc, du khách sẽ được thưởng thức ẩm thực truyền thống, với nhiều đặc sản địa phương. Khách có nhu cầu còn được tham quan, trải nghiệm cùng người dân lên nương, hái rau, hái lá thuốc và thưởng thức các tiết mục văn nghệ do chính đội văn nghệ của thôn biểu diễn. Chị Vũ Thị Tố Uyên, du khách đến từ Hà Nội cho biết: Sau 15 phút ngâm mình trong nước thuốc của người Dao ở Sải Duần, tôi thấy rất khoan khoái, cơ thể khỏe mạnh. Hơn nữa, khí hậu ở nơi này cũng trong lành, dễ chịu. Chính sự mộc mạc ở đây đã cuốn hút tôi.
Nông thôn mới không tách khỏi môi trường xanh
Dân gian có câu: “ Có rừng xanh không lo thiếu củi đốt”. Đối với người dân Sải Duần nói riêng còn phải nói thêm rằng “ Có rừng xanh là không lo thiếu lá thuốc”. Do vậy, cấp ủy, chính quyền thôn Sải Duần luôn đẩy mạnh tuyên truyền nhân dân trồng cây, bảo vệ rừng. Với họ, rừng là nhà, rừng cho con người kế sinh nhai và các bài thuốc nam thực sự là báu vật có được từ rừng xanh.
Theo ông Hà Thắng, Giám đốc Sở Du lịch Lào Cai: mô hình tắm lá thuốc nói riêng và du lịch cộng đồng của đồng bào Dao đỏ nơi rẻo cao Sải Duần không chỉ bước đầu tạo nét chấm phá mới trên bản đồ du lịch Lào Cai mà còn góp phần khẳng định nỗ lực của người dân và chính quyền địa phương về định hướng phát triển các dịch vụ có thu nhập gắn với quản lý tài nguyên thiên nhiên. Đặc biệt, người dân nơi đây đã đưa những bài thuốc nam trở thành sản phẩm hàng hóa vừa bảo tồn vừa phát triển đời sống văn hóa, kinh tế địa phương.
Từ ngôi làng hoang sơ bên lưng núi, giờ đây du khách biết đến Sải Duần như một địa chỉ du lịch cộng đồng. Trung bình mỗi tháng, thôn Sải Duần đón 5 – 6 đoàn khách, mỗi đoàn lên đến hàng chục người. Bà Chảo Cói Mẩy, Tổ trưởng Tổ quản lý nhà cộng đồng thuốc tắm người Dao đỏ cho biết: Phát triển mô hình tắm lá thuốc truyền thống thành một sản phẩm của loại hình du lịch chữa bệnh đã mang đến nhiều thay đổi tích cực cho làng người Dao Sải Duần, nâng cao thu nhập cho bà con, góp phần giữ gìn và phát huy văn hóa bản địa.
